Ga naar de inhoud

Ik dissocieer, dus ik functioneer.

Weet jij het? Of je dissocieert? Weet je überhaupt wat dissociëren inhoudt?
Heb jij door dat je het doet of heb je juist geen idee?
Zeer regelmatig krijgen wij bij Stichting Lirio te maken met het onderwerp ‘dissociatie’. Door samenwerken met cliënten, maar ook door eigen ervaringen. Het is voor velen onduidelijk, ook al krijgen zij er dagelijks mee te maken. Daarom heb ik hier een blog over geschreven om het kort, maar wel duidelijk, uit te leggen!

Stel je voor dat je een erge gebeurtenis meemaakt, zoals seksueel geweld. Dat is heel eng en kan erg pijnlijk zijn, zowel lichamelijk als emotioneel. Dissociëren is een manier waarop je hersenen proberen je te beschermen tegen die pijn en angst.
Dissociëren betekent eigenlijk “afkoppelen” of “losmaken”. Het is alsof je geest even weggaat van wat er gebeurt, zodat je het moment niet volledig hoeft te voelen of te ervaren.

Hier zijn wat voorbeelden om het duidelijker te maken:

  • Dagdromen: Denk aan hoe je soms dagdroomt en even vergeet waar je bent of wat je aan het doen was. Bij dissociëren kan het een beetje zo voelen, maar dan intenser.
  • Als een film kijken: Sommige mensen zeggen dat het voelt alsof ze naar zichzelf kijken alsof ze in een film zitten. Ze zien wat er gebeurt, maar het lijkt alsof het iemand anders overkomt.
  • Gevoelloos worden: Soms voelt iemand die dissocieert zich heel verdoofd of gevoelloos. Ze voelen zich niet echt blij, verdrietig of boos – meer alsof ze een beetje verdoofd zijn.
  • Verlies van tijd: Na het dissociëren kunnen mensen merken dat ze stukken tijd missen. Ze herinneren zich bijvoorbeeld niet wat er in de afgelopen uren is gebeurd.

Het is een manier waarop je brein je probeert te helpen om niet overweldigd te raken door de vreselijke gebeurtenis.
Maar hoewel het op korte termijn kan helpen, kan het op de lange termijn ook lastig worden. Mensen kunnen zich verward voelen of moeite hebben om zich met anderen verbonden te voelen.

Dissociatie kan ook optreden tijdens ‘normale’ of alledaagse momenten. Misschien herken jij dit ook wel.
Sinds ikzelf weet wat dissociëren is en dat ik het ook doe, is het mij opgevallen bij mijzelf dat ik soms bij hele kleine (en vaak onschuldige) triggers, automatisch ga dissociëren. Uit-tunen noem ik het zelf ook wel eens.
Een simpel voorbeeld hiervan is tijdens een gesprek met vriendinnen. Het gesprek betrof geen heftig onderwerp, maar er ontstond een vurige discussie en poef.. Weg was ik. Ik had heel gauw door dat ik er niet meer volledig bij was dus kon ik mijzelf weer even ‘terughalen’.
Een andere keer betrapte ik mijzelf op dissociëren, tijdens een zakelijke meeting. Terwijl we (op mijn oude werk bij een organisatie Amsterdam op de Wallen) simpelweg feiten en cijfers aan het bespreken waren, merkte ik dat ik aan het uit-tunen was. Dit keer had ik het niet direct door, maar pas toen iemand iets aan mij vroeg en ik besefte dat ik geen flauw benul had van wat er zojuist nog besproken was. De cijfers waren choquerend en het thema van het gesprek was niet erg leuk, dus ik denk dat het voor mij een onbewuste reden was om ‘even te dissociëren’. Onbewust natuurlijk.

Het is belangrijk om te weten dat dissociëren een normale reactie is op een abnormale situatie en dat jij niet ‘gek’, ‘vreemd’ of ‘raar’ bent.
Bij Stichting Lirio weten we wat dissociëren inhoudt en hoe je hier het best mee om kan gaan, om hiervan bewust te worden en dit uiteindelijk los te kunnen laten. Of om het (net zoals ik doe) bij jezelf te kunnen herkennen en daarop reageren.

Weet jij wat je kan doen als je dissocieert? Of hoe je dit kan herkennen?
Wij kunnen jou daar heel goed bij helpen. Je kan altijd een gratis en vrijblijvend gesprek (empowerment call) met ons inplannen om hier over te praten!

Liefs en een warme groet,

Delayla
Stichting Lirio